جنگ جنگ تا ...

" بیشتر درآمد پدر از ساختن پرچم و پارچه ی شعارنویسی و سایر وسایل میهن پرستی، از جمله ترقه و فشفشه ی آتش بازی، تامین می شد." خوب دوستان عزیز در مورد میهن پرستی چه چیز دیگری می توانم به این جمله ی درخشان دکتروف در "رگتایم" اضافه کنم. (جز این که در پرانتزی طولانی به شباهت بسیارش با ناموس پرستی اشاره ای کنم. شباهتی که به شکلی کمیک در شعار لاتی "به سلامتی سه تن، ناموس و رفیق و وطن" و عبارت پدر سالارانه ی "مام میهن" بیان می شود. اگر از یک ناموس پرست یا میهن پرست سوال کنید که دقیقن چه چیزی را می پرستد و برایش حاضر به جانفشانی ست جوابی جز بیان مشتی احساسات آتشین ولی موهوم نخواهید شنید. این احساسات الزامن به معنای عشق به موضوع مورد توجه( زن و میهن) نیست؛ بلکه بیشتر از آن ناظر به تصرف و تملک و در قید و بند قرار دادن آنان است. به مرگ و نیستی نزدیک تر است تا زندگی و حیات، ابزارش تیغ و تهدید و ترقه و شعار است و از آزادی و رهایی و احترام به حفظ هویت مستقل معشوق (ادعایی) به دور. فکر می کنم برای ما که در دنیایی زندگی می کنیم که در آن عشق و اعتقاد به چیزهایی موهوم آدم را وادار به بستن بمب به خود و منفجر کردنش در میان جمعیت کودکان و بی گناهان می کند؛ دیگر صرف عاشق و مومن و راسخ بودن ارزشی در خور نباشد. و لازم است در مورد کیفیت وشدت باور داشتن و عاشق بودن از خود بپرسیم و گفت و گو کنیم).

این روزها شاهد جولان فاشیست ها در روسیه و اوکراین هستیم، همین طور پیشروی جبهه ملی راست افراطی در انتخابات شهرداری ها در فرانسه که حیات و منافع خود را در بیگانه هراسی و دشمن تراشی و میهن پرستی پوچ و جنون آمیزش می بیند. (به رگبار بستن نوجوانان توسط یک راست گرای افراطی در جزیره ی اوت نروژ و سلام نازیستی او به حاضران در دادگاه، تنها یکی از هشدارها در این زمینه بود.) بحران اقتصادی و سیاست های ریاضت اقتصادی و بیکاری رو به رشد در اروپا و آمریکا زمینه را برای رشد این میکروب مساعدتر می کند و از طرفی مهاجرت روزافزون خیل عظیم انسان های فراری از فقر و استبداد "جهان سوم" به این کشورها، بنیادگرایی اسلامی در خاورمیانه، ژست های ابرقدرت منشانه ی روسیه و دخالت آشکارش در اوکراین، مساله لاینحل اعراب و اسرائیل و جنگ در سوریه و آفریقای مرکزی خوراک لازم را برای تغذیه و رشدش فراهم می کند. و بهتر است آن قدر خوش خیال نباشیم که پیشرفت ابزار و تکنیک را برابر با پیشرفت بشر در توان درک و همدلی با همنوعان خود بپنداریم. ارتجاع یک امکان محتمل( هر چند هنوز نه چندان قوی) در این لحظه ی تاریخی ست و میهن پرستی شوینیستی با دمیدن در آتش جنگ و خشونت این امکان را تقویت می کند. این تنها راهی ست که برای بقای خود متصور است.